Η ημέρα της Πρωτομαγιάς

Πρωτομαγιά, όπως φανερώνει η λέξη είναι η πρώτη μέρα του Μάη. Η μέρα αυτή από την αρχαιότατα ήταν ξεχωριστή, αφού σηματοδοτούσε την αναγέννηση της φύσης, από την στασιμότητα του χειμώνα και συνδέονταν με αρκετούς μύθους, δοξασίες και παγανιστικές τελετές. Η ονομασία του μήνα πιθανότατα προέρχεται, από τη Ρωμαϊκή θεότητα Μaia, που πολλοί ταυτίζουν με τη μητέρα του Ερμή, τη νύμφη Μαία. Στην αρχαία Αθήνα γιόρταζαν τα ανθεοφόρια προς τιμήν της θεάς Δήμητρας, και σηματοδοτούσε την ανθοφορία της γης με την επιστροφή της Περσεφόνης από τον κάτω κόσμο. Άλλη γνωστή γιορτή της αρχαιότητας που συνδέεται με την Πρωτομαγιά ήταν τα ανθεστήρια, προς τιμή του Ευάνθη, που πολλοί ταυτίζουν με το Διόνυσο. Οι άνθρωποι ξεχύνονταν στους αγρούς μάζευαν λουλούδια , έφτιαχναν στεφάνια, άναβαν φωτιές για να ξορκίσουν το κακό και πολλά άλλα , που στο διάβα των αιώνων πέρασαν από τον Ελληνορωμαϊκό κόσμο στο Βυζάντιο και έφτασαν ως τις μέρες μας. Το αμίλητο νερό, που μετέφεραν οι κοπέλες από την πηγή ως το σπίτι , χωρίς να ανοίξουν το στόμα τους, το μαγιόξυλο, το πήδημα της φωτιάς, και άλλα πολλά είναι η αναβίωση ορισμένων μόνο από τις πανάρχαιες τελετές.

Η Πρωτομαγιά, πέρα από γιορτή των λουλουδιών, είναι συνδεδεμένη με τους αγώνες του εργατικού κινήματος. Καθιερώθηκε σαν μέρα των εργατών στις 20/7/1889, από το ιδρυτικό συνέδριο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς στο Παρίσι, για να τιμήσει τους νεκρούς εργάτες που εξεγέρθηκαν την Πρωτομαγιά του 1886 στο Σικάγο, ζητώντας 8 ώρες εργασία, ασφάλεια και καλύτερες συνθήκες δουλειάς. Στην Ελλάδα η Εργατική Πρωτομαγιά γιορτάστηκε για πρώτη φορά στις 2 Μαΐου 18893, (αφού η 1η του Μάη ήταν εργάσιμη ημέρα Σάββατο) από το Σοσιαλιστικό σύλλογο του Σταύρου Καλλέργη . Οι απεργοί έγραψαν υπόμνημα , που ο Καλλέργης έδωσε προσωπικά στον Πρόεδρο της Βουλής, για να το αναγνώσει στο κοινοβούλιο. Ο ίδιος παρακολουθούσε τη συνεδρίαση από τα θεωρία της Βουλής. Όταν όμως διαπίστωσε πως ο Πρόεδρος κωλυσιεργούσε την ανάγνωση, άρχισε να διαμαρτύρεται, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να φυλακιστεί. Το 1936 οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης συμμετέχουν σε μια μεγαλειώδη συγκέντρωση , που έμελλε να έχει θύματα και στάθηκε η αιτία, που ο Ρίτσος εμπνεύστηκε τον επιτάφιο. Η Πρωτομαγιά του 1944 συνδέθηκε με τον τουφεκισμό στην Καισαριανή αρκετών αντιστασιακών από της δυνάμεις Κατοχής. (Ανάμεσά τους και ο εξ Αρκαλοχωρίου Ναπολέων Σουκατζίδης). Στα χρόνια που ακολούθησαν η εργατική Πρωτομαγιά γιορτάζονταν με εξαίρεση τα χρόνια της δικτατορίας. Γιορτάστηκε ξανά το 1975, ενώ τον επόμενο χρόνο ο εορτασμός συνέπεσε με τη δολοφονία του Αλέκου Παναγούλη.